به نقل از «ایسنا»

آنچه این بیابان را جهانی کرد

تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۵۹۶۹۵

ایسنا/خراسان جنوبی مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی گفت: بیابان لوت با داشتن گرم‌ترین نقطه زمین و مرتفع‌ترین، وسیع‌ترین و زیباترین تپه‌های ماسه‌ای، منحصر به فرد بوده و بسیار مورد توجه کویرنوردان و گردشگران داخلی و خارجی است.

زهرا رضایی ملکوتی، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بیابان لوت یکی از پنج اثر ثبت شده جهانی در خراسان جنوبی است که با استان‌های کویری همسایه، کرمان و سیستان و بلوچستان مشترک است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

وی افزود: این بیابان در جنوب شرق ایران به عنوان نخستین اثر طبیعی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. از ویژگی‌های منحصر به فرد بیابان لوت در استان خراسان جنوبی وجود بلندترین تپه‌های ماسه‌ای ( ریگ یلان) است.

مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی بیان کرد: ریگ یلان با مساحت بیش از ۶۵ هزار کیلومتر مربع در شرق لوت، تجمع عظیمی از انواع ساخت های ماسه بادی است که با چشم اندازی زیبا خودنمایی می‌کند. به جز این مورد پوشش گیاهی و جانوری ارزشمند، کلوت‌ها ( یاردانگ‌ها)، نبکاها، رودخانه شور، گندم بریان، هامادا( دشت ریگی) از جاذبه‌های شگفت انگیز بیابان لوت هستند.

رضایی ملکوتی ادامه داد: اصطلاحات جغرافیایی متنوعی از جمله بیابان و کویر به این پدیده پهناور طبیعی نسبت داده شده است. بیابان واژه‌ای بوم شناسی و اقلیمی است و به مکانی با پوشش گیاهی، جانوری و میزان بارندگی کم اطلاق می‌شود، اما کویر به پست ترین نقاط داخلی مناطق بیابانی گفته می‌شود، جایی که میزان نمک در آن بسیار زیاد است.

وی افزود: به طور کلی اجزاء تشکیل دهنده بیابان لوت شامل یاردانگ در بخش غربی، ریگ یلان در بخش شرقی، هامادای بخش میانی و نبکاها در حاشیه بخش غربی است. اجزاء دیگر این بیابان شامل رودخانه شور، منطقه گندم بریان و شورگز هامون هستند.

مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی بیان کرد: قرار گرفتن در منطقه فوق العاده خشک، وجود بادهای قوی، وجود رسوبات دریاچه‌ای برای تشکیل یاردانگ‌ها و فراهم بودن رسوبات ریزدانه همه شرایطی را ایجاد کرده‌اند تا لندفرم‌های متنوع بیابان لوت شکل بگیرند. بادهای شدید با جهات شمال غرب به جنوب شرق در بخش غربی که کلوت‌ها استقرار دارند و همچنین بادهای یک جهته، چند جهته و همگرا در بخش شرقی که ریگ یلان استقرار دارد موجب شکل گیری عوارض بسیار زیبا و متنوعی شده است. 

رضایی ملکوتی ادامه داد: تنوع عوارض ماسه‌ای در این منطقه بسیار زیاد بوده و تفاوت فرایندهای موثر بر شکل گیری آنها را نمایش می دهد. در تقسیمات مورفوتکتونیکی ایران چاله لوت به عنوان یک بلوک ساختمانی نام برده شده است. این بلوک ناحیه‌ای است پست که در مشرق توسط گسلی موسوم به خاش- نهبندان و در مغرب به وسیله گسل نایبند محدود شده است.

چرا این بیابان گرم‌ترین نقطه زمین است؟ 

وی افزود: از نظر ساختمانی چاله لوت به شکل یک دشت ساختمانی وسیع است که در اواخر دوران سوم شکل گرفته است. این دشت سپس تحت تاثیر اقلیم های متفاوت به شکل بیابان کنونی در آمده است. دشت لوت چاله‌ای است که از نظر ارتفاعی نامتقارن بوده و جهت آن شمالی- جنوبی است. در داخل آن به طور پراکنده چاله‌های مستقل کوچک‌تری وجود دارد که حوضه انتهایی آب‌های روان هستند. 

مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی بیان کرد: به طور کلی حوضه لوت بسیار وسیع تر از بیابان لوت است که برای ثبت در میراث جهانی در نظر گرفته شده است. در واقع از یک دیدگاه، با توجه به شکل ناهمواری و پراکندگی عوارض جغرافیایی می‌توان آن را به طور طبیعی به سه واحد کوچک‌تر یعنی لوت شمالی، لوت مرکزی و لوت جنوبی یا لوت زنگی احمد تقسیم بندی کرد.

رضایی ملکوتی ادامه داد: دانشمندان علت گرمای بالای لوت را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانسته‌اند که موجب جذب گرمای خورشید می‌شود. در شرق لوت تجمع عظیمی از انواع ساخت‌های ماسه بادی به وسعت ۱۰ هزار کیلومتر مربع وجود دارد که به زبان محلی ریگ یلان نام دارد.

وی یادآور شد: برخی از جاذبه‌های بیابان لوت عبارتند از شهر خیالی لوت، مرتفع‌ترین هرم‌های ماسه‌ای دنیا، مخروط‌های آتشفشانی کواترنر در سطح دشت لوت، منطقه گندم بریان، پهنه‌های شنی مواج، بلندترین نبکاهای جهان، مرتفع‌ترین ربدوها، کویر پاشتری، هامادا Hammada  و رود شور. 

مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی خاطرنشان کرد: بیابان لوت به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش در ۲۹ مرداد ماه ۱۳۹۳ به شماره ۲۰۳ در فهرست میراث طبیعی ملی قرار گرفت. پرونده  این اثر در سال ۲۰۱۵ جهت ثبت در فهرست میراث جهانی به یونسکو ارسال و در سال ۲۰۱۶ در فهرست میراث جهانی ثبت شد که نیازمند معرفی بهتر و بیشتر است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری پایگاه جهانی بیابان لوت بیابان لوت میراث فرهنگی ریگ یلان دشت لوت فهرست میراث جهانی پایگاه میراث جهانی بیابان لوت فهرست میراث طبیعی ملی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی سیاسی استانی ورزشی استانی علمی و آموزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری فهرست میراث رضایی ملکوتی ریگ یلان ماسه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۵۹۶۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اجرای ۷۹ پروژه بازآفرینی شهری در محلات خراسان جنوبی

عباس‌زاده معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان خراسان جنوبی گفت: یکی از مهمترین بخش‌هایی که در مدیریت شهری در سطح استان و کشور حائز اهمیت بوده، بازآفرینی نقاط هدف شهری است.

وی با بیان اینکه برای زیست بهتر مردم لازم است بافت‌های ناکارآمد شهری بازآفرینی و آماده شوند افزود: در ۹ شهر استان از قبیل بشرویه، بیرجند، نهبندان، قاین، سرایان، فردوس، خوسف، گزیک و قهستان طرح‌های مصوب برای بازآفرینی شهری داریم. اکنون بیش از ۳۳ درصد جمعیت شهری استان در بافت ناکارآمد و فرسوده ۹ شهر استان سکونت دارند.

عباس زاده با اشاره به اینکه بیش از ۱۳ درصد مساحت شهر‌های خراسان جنوبی جزو محدوده هدف بازآفرینی شهری هستند، ادامه داد: باید زیرساخت‌های لازم را در این مناطق شهری و جمعیتی برای مردم فراهم کنیم. ستاد بازآفرینی پایدار شهری مأموریت دارد از محل اعتبارات گوناگون برای تأمین زیرساخت‌ها در مناطق هدف تصمیم‌گیری کند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه در چند سال اخیر ۷۹ پروژه بازآفرینی شهری در محلات هدف تعریف شده اظهار کرد: عمده این پروژه‌ها به بهره‌برداری رسیده و تعدادی باقی‌مانده که مصوب شد از محل اعتبارات مالیات بر ارزش‌افزوده استان که به شهرداری‌های مربوطه اختصاص می‌یابد این پروژه‌های نیمه‌تمام تکمیل شوند. با این مصوبه، همه پروژه‌های نیمه‌تمام مناطق هدف بازآفرینی پایدار شهری استان امسال به بهره‌برداری برسد و در ادامه، پروژه‌های جدیدی تعریف کنیم.

عباس‌زاده یادآور شد: برای اینکه ساکنان بافت فرسوده نسبت به نوسازی خانه‌های خود تشویق شوند، طرح کلید به کلید توسط دولت اجرایی شده که مردم می‌توانند اطلاعات دقیق‌تر این طرح را از ادارات راه و شهرسازی و شهرداری‌ها دریافت کنند. باید از تمام ظرفیت‌ها برای خدمت به مردم استفاده کرد. سال گذشته مبلغ ۲۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال برای اجرای ۱۰ طرح در شهر‌های مختلف استان اختصاص یافته است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در با اشاره به اینکه در حال حاضر در شهر‌های بیرجند و قاین دارای سکونتگاه‌های غیررسمی هستیم، بیان کرد: تاکنون در زمینه بهسازی معابر، ایجاد مراکز فرهنگی و ورزشی، جایگاه خدمات اجتماعی، فرهنگسرا، اجرای کانال جمع آوری آب‌های سطحی، تکمیل فضا‌های سبز و خدمات به مردم اقداماتی شده که درمجموع ۹۴ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

عباس‌زاده با بیان اینکه سال‌های گذشته قیر رایگان به شهرداری‌های بیرجند و قاین اختصاص یافته، افزود: تاکنون درمجموع ۸۲ هزار مترمربع از معابر آسفالت شده به طوری که در شهر بیرجند و منطقه مهرشهر تمام معابر آسفالت شده است.

مجموع مساحت هدف بازآفرینی در استان ۶۵۴ هکتار است

میرمحمد مودی نیز در این جلسه با ارائه گزارشی گفت: در حال حاضر در ۹ شهر خراسان جنوبی با جمعیت ۳۳۳ هزار و ۵۱۱ نفر که شامل ۳۳ درصد از جمعیت استان می‌شود، محلات هدف مستقر هستند.

دبیر ستاد بازآفرینی پایدار شهری و مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی با بیان اینکه مجموع مساحت هدف بازآفرینی در استان ۶۵۴ هکتار است، افزود: ۷۹ طرح در محلات هدف در دست اقدام است که تاکنون ۶۵ طرح تحویل شده و تعداد ۸ طرح در حال انجام است که پیشرفت متوسط فیزیکی آن ۹۴ درصد است.

بررسی و تصویب پروژه‌های موضوع بند ب تبصره ۱۱ قانون بودجه سال ۱۴۰۲، ارائه سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی و گزارش عملکرد شهرداری بیرجند و قاین درباره عملکرد قیر رایگان تخصیصی در سال ۱۴۰۱ از موضوعات مطرح شده در این جلسه بود.

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان جنوبی بیرجند